МАРНет – македонски регистратор на интернет-поддомени

[лекториран]

МАРНет е кратенка за Македонска академска и истражувачка мрежа (Macedonian Academic and Research Network), организација што како дел од Ректоратот на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј" во соработка со ФИООМ во 1995 година го почна поврзувањето на македонското високо образование на Интернет.

Улогата на МАРНет за развојот на Интернетот во Македонија е огромна. Во моментот ова тело е единствениот регистратор на интернет-поддомени, односно единственото место од каде што може да „купите" (односно, изнајмите) интернет-адреса што завршува на „mk“. Упатство за изведување таков потфат можете да најдете на нивниот сајт, од каде што можете да ги симнете и соодветни формулари (во ворд и пдф-формат, без означена големина).

Преку сајтот, МАРНет овозможува и пристап до базата на веќе регистрирани адреси (поддомени), од која може да дознаете кои поддомени се зафатени, а за дел и во чија сопственост се наоѓаат.

Мора да се напомене дека Управниот одбор на МАРНет неодамна ја отповика одлуката со која од 1 мај 2003 година цената за регистрирање македонски поддомени беше подигната на 30 евра по „парче". Со тоа, нашите домени се вброија меѓу најскапите во светот. Ова доведе до протест на неколку стручњаци, но без голем одглас. Документиран е и случајот на еден сајт (www.bagra.org), кој поради тоа се откажа од своето „точка-мк" и си купи американски за десетина долари, заменувајќи го македонскиот идентитет за разликата во цената.

Неодамнешната нова, пофална одлука на УО на МАРНет ја спушти цената на македонски домени на подносливите 10 евра за една година.

Инаку, интересно е дека ова мошне важно прашање предизвика многу мал интерес во јавноста, при што како единствена куќа што постојано го следеше се покажа Метаморфозис – еден од само трите македонски извори на вести, од кој преземаат и Гугл њуз и други сајтови во кои има простор за информации за Македонија.


Дополнување: непознато
Брзина: брзо
Функционалност: добра
Код: ХТМЛ, ПХП
Дизајн: текстуален
Клучни зборови: нема
Навигација: стандардна
Гугл-ранг: 0/10
Јавен бројач: нема
Јазик: македонски
Лекториран: не
Adresa: dns.marnet.net.mk

Хрватски „академски" сајт за вратоврски

Academia Cravatica е непрофитна установа што работи на промоција на вратоврската во Хрватска и во светот и на ширење на свеста за нејзиното потекло. Нејзиниот веб-сајт ја обработува улогата на вратоврската како медиум, и тоа на повеќе нивоа: вратоврската во културата, во медиумите, историјата, на Интернет. Целта на сајтот е да обезбеди што посеопфатни информации за овој моден детаљ, што секојдневно го употребуваат од 600 до 700 милиони луѓе од целиот свет.

„Додека во Европа беснеела триесетгодишната војна (1618-1648), во оваа трагедија биле втурнати и Хрватите, кои под водство на своите банови стигнале дури до Париз.

Хрватските војници, како дел од својата традиционална носија, на своевиден начин околу вратот си врзувале сликовити шамии. Во времето на Луј XIV, овој убав 'хрватски стил' ги освоил пребирливите парижани, кои го усвоиле овој моден предмет, носејќи го 'a la Croate' (на хрватски начин). Од тој израз потекнува коренот на новиот француски термин 'cravate'", се вели во објаснувањето на поимот за кој во македонскиот јазик се користи зборот „вратоврска".

Со оглед на тоа што кај нас и секоја малку повеќе јавна личност може, колку да се каже, да биде прогласена за „метросексуалец", без разлика на честотата на небриченост или неусогласеност на облеклото пред камери, не е лошо да се обрне внимание на азбуката на модата и на добриот вкус. А тоа почнува со запознавање на трајните вредности од таа област, како и начините на кои луѓето што сметаат дека имаат да се гордеат со нешто, го промовираат тоа.

На сајтов е особено интересен написот за изработката и за врзувањето огромна вратоврска околу античката арена во Пула. Како што повеќето машки жители на Македонија може да посведочат, најтешко било да се врзе јазолот...

Дополнување: статички
Брзина: брзо
Функционалност: добра
Код: ХТМЛ
Дизајн: базиран на текст
Навигација: стандардна
Клучни зборови: има, по пропис
Гугл-ранг: 4/10
Бројач: нема
Јазик: хрватски и англиски
Адреса: www.academia-cravatica.hr

Гизмодо - ѕрнѕурки и тракатанци

Англискиот збор „гаџет" (gadget) на македонски се преведува со ѕрнѕурка или тракатанец, а се однесува на сите нарави, изуми, и други механички, а особено електронски продукти, кои може, но не мора да носат директна полза во животот, но во секој случај мора да му прават кеф на сопственикот.

Синоним за „гаџет" е и „гизмо", па не е ни чудо што најпопуларниот веблог за гаџети авторите го нарекле Гизмодо. Преку овој веб-магазин може да најдете информации за следните главни категории: мобилни телефони, дигитални камери, домашни системи за забава, компјутери, преносно аудио, софтвер, безжични уреди...

Во кратките вести за појава на некој нов уред често има директен линк до соодветна страница на сајтот на производителот со техничките спецификации.

Во архивата може да ги најдете сите написи од јуни 2002 г. до денес, а се подредени и според датум, според категорија, а овозможено е и пребарување според клучни зборови.

Гизмодо, инаку, го користи независниот бројач Сајтмитер и не се срами да ги остави резултатите на увид на јавноста, оти просечно има по околу 118.000 посетители на ден. Цените на огласен простор, односно на банери се движат од 1.300 до 2.000 долари месечно.

Сајтот е стандардно организиран и го користи блоговскиот софтвер Мувабл тајп, кој доаѓа и во платена и во бесплатна верзија, а комбинира елементи на статички и на динамички веб-дизајн.


Дополнување: секојдневно
Брзина: брзо
Функционалност: добра
Код: ПХП
Дизајн: стандарден
Клучни зборови: нема
Навигација: стандардна
Гугл-ранг: 8/10
Јавен бројач: има
Јазик: англиски
Адреса: www.gizmodo.com

Човеколик вонземјанин

[лекториран]

Видеоиграта „Човеколик вонземјанин" ја продолжува традицијата на дводимензионални аркадни (пукачки) игри, која замре кон средината на деведесеттите како резултат на отворањето можности за 3-д графика (посилни компјутери, подобар софтвер, како оној од Вулфштајн и Дум). Арно ама, во последниве неколку години, дводимензионалната анимација, а со неа и таквите игри, полека се враќаат на сцената, пред се во веб-варијанта, благодарение на развојот на Флеш.

Играта ве става улога на симпатичен вонземјанин чијшто брод заринкал на земјава и треба да ги преживеете нападите на властите. Изведбата ја следи формулата што ја постави класичната игра „Зелена баретка" (Green Berret) - јунакот трча од лево кон десно и на секој екран треба да ги испотепа „лошите", а на крај на нивото и нивните „шефови". Стилот на цртање потсеќа на некои од поекспресионистичките италијанските верзии на Пајо Паторот, кои се појавуваа во Микијев Алманах – со малку позамачкани линии, но ефективни. Анимацијата е одлична, а геговите и буквално крвави.

„Вонземјанинот" има доживеано толкав успех (над 6 милиони играчи) што деновиве излегува купечка варијанта за конзоли. Денешниот сајт е посветен токму на неа, и преку него може да дознаете нешто повеќе за тимот што ја прави играта (http://www.thebehemoth.com/), да погледнете како изгледаат сцени од неа преку слики и видео (во Флеш), како и да купите производи на истата тема (играчки, скејтборди). Единствено што недостига на сајтот е информацијата каде може да ја најдете и да ја играте претходната (веб) верзија. Тоа може да го сторите тука: www.newgrounds.com/portal/view.php?id=59593.

Интересно трикче на сајтот е дека најгорната фотографија се менува по случаен редослед при секоја нова посета, но од аспект на употребливоста ова не е толку ефективно, бидејќи се троши процесорско време и брзина на пристап на вчитување на новата слика при повторна скорашна посета, а не е овозможен линк до галерија во која би можеле да се видат сите такви фотки.

Играта не е лесна, но е дефинитивно заразна, па може да се случи да ви треба многу време за поминување на нивоата. Затоа не се препорачува да ја испробувате од работно место.

Дополнување: често
Функционалност: добра
Код: ХТМЛ
Дизајн: базиран на текст
Клучни зборови: само на насловна
Навигација: стандардна
Гугл-ранг: 5/10
Јавен бројач: нема
Јазик: англиски
Адреса: http://www.alienhominid.com/

Видеоиграта „Рим: Тотална војна“ (ја признава македонската самобитност)

[лекториран]

„Рим“ е најновото продолжение од успешниот серијал на стратегиски видеоигри „Тотална војна“, којшто почна со „Шогун“ и продолжи со европското „Средновековие“, што ги издаваат фирмите „Криејтив асембли“ и „Активижн“. Како и многу пред и по него, и „Шогун“ се базира на комбинирање стратегија (што да се освои низ светот - врз база на популарната игра „Риск“ или „Ризико“) и тактика (како да се водат битките - врз база на напреден тродимензионален систем).

Типичен предвесник на овој пристап е играта за ДОС „Центурион“, што може да се симне од Абандонија, а истиот се обидува да го емулира најновото издание од овој тип на Мајкрософт, наречено „Подемот на нациите“. Арно ама, додека ваквите игри на Мајкрософт, стратегискиот партнер на Владата на Република Македонија, имаат традиција античките Македонци да ги претставуваат како Грци. „Тотална војна“ има потемелен и пообјективен пристап кон историјата. Веројатно поради тоа и техничката совршеност токму софтверот од оваа игра е користен за рекреирање на борбените сцени во серијата „Пресудни битки“ на познатиот „Хистори чанел“.

Имено, покрај информациите за игрите, преку описни написи, извадоци од печатот, галерии со слики, на сајтот за „Рим“ има и календар преку кој советник (во стил на играта „Цезар 2“) ве известува за битните настани и случки на даден ден.

Известувањето за 20 септември гласи:

„Денес е роденденот на Александар Велики. Иако Римјаните го сметале за ’Грк‘ (а тој, всушност, бил Македонец), Александар исто така бил возвишуван како скоро легендарен јунак – што треба да служи за пример, поради неговата храброст и постигнувања. При тоа, пригодно ги игнорирале неговите тешки пијанчења, психотичко насилство и кон блиските и кон непријателите, како и неговите сексуални вкусови.“

Сите горенаведени игри во Македонија може да се најдат само кај локалните пирати без фискални сметки, додека ако сакате да купите оригинал, најевтина варијанта е да пазарите на лице место во странство.


За веб-сајтот

Дополнување: на неколку дена
Брзина: средно брзо
Функционалност: добра
Код: ХТМЛ, Флеш
Дизајн: микс текст/графика
Клучни зборови: има, по пропис
Навигација: стандардна
Гугл-ранг: 5/10
Јавен бројач: нема
Јазици: англиски
Адреса: www.totalwar.com

Историја на Македонија

Веб-сајтот „Историја на Македонија“ е „посветен на 2.500 години долгата историја на Македонија и македонската нација“. Неговата цел е да ги продолжи вековните стремежи за спротивставување на странските соседски пропаганди, чија цел е бришење на посебниот македонски идентитет. Средствата со кои се служи се документирање и презентирање научни и други текстови, како и насочување каде може да се најдат уште слични материјали (книги, други сајтови).

Содржините се поделени во рубрики, според периоди (античка, римска, отоманска, поделена, независна Македонија) и отворени прашања (конфликтите со грчките и со албанските националисти, македонските малцинства и симболи), а некои од написите се во форма на одговори на често поставувани прашања.

Посебен оддел исполнет со извадоци од академски и антички извори е и посветен на посебната етничка припадност на античките Македонци.

Овој веб-сајт беше недостапен од Македонија поради тоа што хостинг-компанијата каде што беше поставен забранила пристап од македонски адреси до своите сервери по ставањето на нашата земја на квазикомерцијалните црните листи на ризични хакерски подрачја. Поради тоа, сопственикот на сајтот Даниел Велјановски решил да најде нов хост со малку поотворен поглед на Македонија, по што го реактивира сајтот во текот на минатата недела.

Она што може да се поправи на сајтот се уфрлување клучни зборови и опис во кодот на страниците, отворањето на некои страници во нови прозорци, неколкуте мртви линкови (особено оној за статистиките), ставање линкови на сите сликички од десно (конзистентност), и можеби приспособување на дизајнот (кој инаку е многу фино изведен од графички аспект) на НЗС за ширина на екранот – 800 пиксели, или овозможување да се растегне на 100 проценти.

Содржините главно се дадени во прегледна, лесно читлива форма, така што може да им бидат од голема полза на сите љубители на оваа област, кои дискусиите на вакви теми сакаат да ги дополнат со цитати од авторитети. Шанса за тоа на глобално ниво ќе се појави многу скоро, со излегувањето на филмовите за кралот Александар Трети Велики Македонски (одберете барем две од звањата). Љубителите на стратегиските видеоигри исто така би можеле да ги искористат овие знаења кога му се жалат на стратегискиот партнер на Владата на РМ, „Мајкрософт“, што во неговите производи („Ејџ оф емпајерс“, „Рајз оф нејшнз“) се застапува тврдиот грчки став за идентитетот на античките Македонци.


Дополнување: повремено
Брзина: брзо
Функционалност: добра
Код: ХТМЛ
Дизајн: текст/графика
Навигација: стандардна
Клучни зборови: нема
Бројач: нема
Гугл-ранг: 5/10
Јазик: англиски
Адреса: www.historyofmacedonia.org

„Маседониа срч" - пребарувач на Македонија

[лекториран]

„Маседониа срч" (Macedonia Search) е еден од најстарите македонски портали, основан од Здравко Стафилов – Мунем и Зоран Глигоров – Цезар. Иако низата трансформации, и во однос на изгледот, функционалноста и уредувачката политика, низ кои помина сајтов имаа разновиден исход, тој сепак останува едно од позначајните места на нашиот интернет-простор.

Во минатото, овој сајт беше едно од местата каде што често првпат кај нас беа применувани и испробувани разни иновативни програмски и други технологии. На него своевремено беше поставен првиот вистински македонски пребарувач, сервис за електронска пошта, автоматизирани галерии, анкети, модул за вести, флеш-видеоиграта „УЧК инвејдерс" (пародија на „Спејс инвејдерс"што се уште може да се најде преку Гугл со клучните зборови „UCK Invaders"), имаше акробации со имиња на поддомени, промоција на позитивни трендови и иницијативи, интернет-радио (МИР) итн.

Дел од старите содржини се уште се активни, иако не се во прв план (достапни преку минијатурни линкови на дното на првата страница). Тоа се архивата на вести (последната од јануари), архивата на знаењето (подолги категоризирани написи), галериите на фотомодели „очни јаболка" (eyeballs) и „најсекси модели" во кои посетителите можеа да праќаат свои слики и да гласаат (некои се поприлично разголени и сочни). Како маана може да се забележи дека листата на линкови до медиуми (од десно) на македонски и особено на англиски јазик за и од Македонија не е баш освежена.

Во моментов, главни делови на сајтот се Директориумот со линкови (се внесуваат рачно) и скриптите што овозможуваат автоматско преземање содржини од други сајтови (курсни листи, временска прогноза) и нивно презентирање на едно место. Ова е особено полезно во однос на дневните вести: МС овозможува на едно место да ги добиете и споредите насловите (директни линкови) од А1, „Нова Македонија", „Утрински весник", „Дневник", „Време" и „Вест".


Дополнување: автоматско
Функционалност: добра
Брзина: брзо
Код: АСП
Дизајн: минималистички
Навигација: стандардна
Клучни зборови: има
Гугл-ранг: 6/10
Бројач: нема
Јазик: македонски
Лекториран: не
Адреса: www.org.mk

Блогот на Јован

[лекториран]

Како што може да се дознае од сајтот на неговиот блог, Јован Петров е момче од Македонија што признава дека е „зависник" од Интернет, којшто почнал да го запознава во далечната 1992 година.

Добро за сите нас е што прилично добро го има запознаено, бидејќи неговиот блог се прочу по објавувањето на анализата „Провајдерска војна - во име на народот", којашто ја објави Метаморфозис, а потоа ја имаат пренесено и други веб-медиуми, како Риалити Маседониа.

Во анализата, г. Петров (инаку, стручњак за ИТ) има изнесено видување на тековните интерни проблеми со Интернетот во Македонија, од корисничка перспектива: разните можни опции, како и конкретни предлози што може да влијаат на подобрување на состојбите (воспоставување бекбоун, укинување на монополот на МАРНет според светските искуства, укинување на лихварската концесија од 15.000 евра годишно што државата ги бара од провајдерите, со што се оневозможува на помали фирми да нудат вакви услуги...).

Освен „Провајдерската војна", која би требало да биде лектира за секој што го интересира македонскиот Интернет, блогот содржи неколку други постови и има една голема мана: нема нови. Се надеваме дека оваа состојба ќе се подобри по враќањето од летните одмори.

Инаку, искористен е стандардниот шаблон (темплејт) на Блогер (www.blogger.com), што може да го користи секој што веќе користи електронска пошта преку мејл, оти интерфејсот му е многу сличен на Јаху или Хотмејл, само што наместо испратена порака, добивате напис објавен на сајт. Ова треба да претставува поттик и за луѓе со помала технолошка упатеност од Јован да си отворат свој блог и да почнат да ги изнесуваат своите размислувања од областите за кои се стручни и упатени.

Дополнување: засега прекинато
Функционалност: многу добра
Код: интерна апликација
Дизајн: стандарден блогерски
Навигација: стандардна
Клучни зборови: нема
Гугл-ранг: 0/10
Бројач: нема
Јазик: македонски и англиски
Лекториран: не
Адреса: jovans.blogspot.com

[Дополнение: блогот е префрлен на http://jovansblog.dobroutro.com/]

Глупави закони

[лекториран]

Сајтов претставува база во која се сместени разни законски акти и извадоци од закони за кои уредниците мислат дека се глупави и смешни. На посетителите им се дава можност (ако се регистрираат) да ја изнесат својата оценка за истите.

Тоа што законите се сместени во база, овозможува нивно групирање по разни основи, па и можност за извлекување закон по случаен редослед или 25 врвни закони. Некои од прилозите биле сменети или укинати, па тоа е еден од наведените атрибути.

Некои од линковите на насловната страница не работат, меѓу кои и „закони во САД“. Но и тие се достапни доколку влезете преку линкот „интернационални закони“.

Засега во базата на сајтов нема сместени закони од Македонија. Доколку имаме кандидати според критериумите за сајтов, доволно е некој локален стручњак да се логира на сајтов и да ги испрати соодветните преводи.

Инаку, сајтов е дел од „глупавата мрежа“, којашто опфаќа и сајтови со глупави предупредувања, глупави етикети за автомобили, глупави злосторства и глупави факти.


Дополнување: еднаш месечно
Брзина: релативно брзо
Функционалност: доста добра
Код: ПХП
Дизајн: стандарден
Клучни зборови: нема
Бројач: нема
Гугл-ранг: 6/10
Јазик: англиски
Адреса: www.dumblaws.com

Лери Гоник - преобразованиот стрипаџија

[лекториран]

[English ver.]

Лери Гоник е магистер по математика и еден од најинтересните американски цртачи на стрипови на оваа денешница. Тематиката на неговите стрипови е општообразовна и научно-популарна, продолжувајќи ја традицијата на Исак Асимов и Карл Саган. Гоник е добитник на „оскарот за стрип“, наградата „Харви“ за 2003 г.

На неговиот веб-сајт може да најдете информации за неговите публикации, линкови до цели стрипчиња („Кандид во Кина“ и „Муза“), репринти на интервјуа и рецензии, и „форум“, односно блог во којшто читателите може да дискутираат преку додавање на свои коментари.

Маана на сајтот е што некои од страниците се наместени да се отвораат во ново прозорче и што има премалку скенови од стриповите. Вметнатите цртежи создаваат одлична атмосфера.

Најпознато дело на Гоник е „Стриповска историја на универзумот“, од којашто досега се излезени три тома, од предисторијата до ренесансата. Во неа, Гоник ги комбинира податоците од (нему достапните, види подолу) историски записи (секогаш добро документирани, со библиографија) со урнебесно смешни измислени дијалози помеѓу ликовите. Инаку, и Плутарх го правел истото, само без дозата на хумор. Плус, Гоник става акцент на маргинализирани појави, како статусот на жените или ниските класи, за сметка на величање на освојувачите и сличните насилници.

За македонската публика е особено интересно дека делови на македонската историја Гоник споменува или благо неопределено (Александар) или во контекст на други народи (Самоил), што е последица на тоа што нашите историчари и архелози сеуште не успеале да ги промовираат нивните сознанија во светските научни кругови, па во библиотеките во САД се достапни само интерпретациите на нашите (јужни и источни) соседи.

Арно ама, во делот за османлиските освојувања и битката за Косово (книга 3, стр. 264), Гоник ги споменува Македонците и Албанците како посебни народи, на рамна нога со Србите, Бугарите, Грците, Италијанците и Франците...

Дополнување: на неколку недели
Брзина: брзо
Функционалност: добра
Код: ХТМЛ, ЦГИ
Дизајн: базиран на текст
Навигација: стандардна
Гугл-ранг: 5/6
Јавен бројач: нема
Јазик: англиски
Адреса: www.larrygonick.com